1- مرکز تحقیقات پزشکی قانونی، سازمان پزشکی قانونی کشور، تهران، ایران ، hmdattaran@yahoo.com 2- گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده: (1144 مشاهده)
به‌کارگیری قاعده «مسئولیت ناشی از فعل غیر» در رسیدگی به دعاوی قصور پزشکی واجد مزایای متعددی از جمله ارتقای نظارت مدیران بر کارکنان در مراکز بهداشتی درمانی، تأمین بهتر اهداف عدالت ترمیمی، تسهیل رسیدگی‌های قضایی و کارشناسی و کاهش رویکرد تدافعی در شاغلان حِرَف پزشکی است. هدف بررسی حاضر، امکان‌سنجی به‌کارگیری این قاعده حقوقی در رسیدگی به دعاوی قصور پزشکی با نگاهی به رویکرد سازمان‌های پزشکی قانونی و نظام پزشکی مشهد در کاربرد این قاعده در صدور نظریات کارشناسی بود. در این مطالعه پس از بررسی جایگاه مسئولیت ناشی از فعل غیر در فقه و حقوق موضوعه و حقوق تطبیقی، امکان تعمیم معیارهای حاکم بر مسئولیت ناشی از فعل غیر بر روابط بین شغلی گروه پزشکی بررسی شد و رویکرد موجود سازمان‌های پزشکی قانونی و نظام پزشکی مشهد در این خصوص با رجوع به نمونه‌هایی از نظرات کارشناسی آنان مورد ارزیابی قرار گرفت. بر این اساس مشخص شد قاعده «مسئولیت ناشی از فعل غیر» در برخی پرونده‌های قصور پزشکی با در نظر گرفتن نوع رابطه بین اشخاصِ دخیل در پرونده، تاکنون در نظرات کارشناسی سازمان‌های پزشکی قانونی و نظام پزشکی مشهد در ۳ حالت زیر به‌کار گرفته شده است: ۱- قابلیت انتساب قصور اشخاص به فقدان نظارت کافی از جانب مسئولان مافوق ۲- محول کردن انجام اموری که در حوزه وظایف شخص است به دیگری که صلاحیت انجام مستقل آن امر را ندارد ۳- در شرایطی که مباشرِ عملِ سهل‌انگارانه، یک فردِ نامشخص از بین چند نفر است که همه آنان کارکنان یک کارفرما هستند. آشنایی قضات، حقوقدانان و کارشناسان پزشکی با معیارهای به‌کارگیری قاعده «مسئولیت ناشی از فعل غیر» در حوزه پزشکی، نه‌تنها می‌تواند موجب تسهیل و تسریع رسیدگی عادلانه به پرونده‌های قصور پزشکی شود، بلکه می‌تواند با کاستن از گرایش کارکنان نظام سلامت به رویکرد پزشکی تدافعی و افزایش میزان نظارت مسئولان بر عملکرد کادر درمان، ساختار نظام سلامت را در ارتقای سطح ارائه خدمات خود یاری رساند.
Attaran H, Behrouzyeh M, Karimi M. Investigating the Position of the Theory of "Liability for the Acts of Others" in the Field of Medicine by Looking at the Expert Opinions of Medical Authorities. Iran J Forensic Med 2023; 29 (1) :1-13 URL: http://sjfm.ir/article-1-1403-fa.html
عطاران حمید، بهروزیه محمد، کریمی مهدی. بررسی جایگاه قاعده «مسئولیت ناشی از فعل غیر» در حوزه پزشکی با نگاهی به نظرات کارشناسی مراجع پزشکی. مجله پزشکی قانونی ایران. 1402; 29 (1) :1-13
